Όταν η Ελλάδα κατασκεύαζε αυτοκίνητα!

Κάποτε στην Ελλάδα υπήρχαν και άνθιζαν ελληνικές αυτοκινητοβιομηχανίες, διαβάστε το μεγάλο αφιέρωμα στα “made in Greece” αυτοκίνητα…

Ξεκινάμε το αφιέρωμα στις ελληνικές αυτοκινητοβιομηχανίες με κάποια βασικά ιστορικά στοιχεία…

Πριν ξεκινήσουμε αυτό το ταξίδι μνήμης για τους παλιούς και γνωριμίας για τους νεώτερους, θα πρέπει να θυμηθούμε και να καταλάβουμε ορισμένες καταστάσεις που επικρατούσαν όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σ’ όλο τον κόσμο τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Για γεωπολιτικούς λόγους θα επικεντρωθούμε στο χώρο της Ευρώπης. Η Ευρώπη μετά από έναν πόλεμο προσπαθεί να γιατρέψει τις πληγές της και να ξανασταθεί στα πόδια της, μια Ευρώπη όμως που άσχετα αν υπήρξαν νικητές και ηττημένοι, όλοι είχαν προβλήματα με:

– Κατεστραμμένη οικονομία – Κατεστραμμένη βιομηχανία – κτιριακό – εργαλειακό εξοπλισμό – Ανυπαρξία πρωτογεννών πρώτων υλών – Μικρές ποσότητες καύσιμης ύλης και με τεράστιο κόστος οι υπάρχουσες – Ελάχιστο εξειδικευμένο επιστημονικό – εργατικό προσωπικό

Εκεί αντιμετωπίσθηκε σωρεία προβλημάτων μεταπολεμικά. Πρώτον πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες είχαν αλλάξει το προϊόν παραγωγής (λόγω αναγκών πολέμου), δεύτερον μετά τους μαζικούς συμμαχικούς βομβαρδισμούς ελάχιστα εργοστάσια σώθηκαν κι αυτό γιατί έπρεπε να σωθούν για λόγους που φαίνονται στον τρίτο λόγο) και τρίτον ολόκληρα εργοστάσια ή ολόκληρος εργαλειακός / μηχανολογικός / σχεδιαστικός μαζί με τους τεχνίτες, εξοπλισμός, μετανάστευσαν σε άλλες χώρες.

Οι επιδιώξεις-στόχοι:

– Απλή σχεδίαση, ώστε να είναι φθηνή κατασκευή, σε υπάρχουσες διασωθείσες εγκαταστάσεις και με σχετικά ανειδίκευτο εργατοτεχνικό προσωπικό – Χρήση υπαρχουσών πρώτων υλών – Κινητήρες οικονομικοί

Αποτέλεσμα αυτών των σχεδιαστικών επιδιώξεων ήταν η σχεδίαση και κατασκευή μικρών – οικονομικών – απλών επιβατηγών οχημάτων, με χρήση υπαρχόντων εξαρτημάτων (MESSERSCHMITT, όπου χρησιμοποιούσε καλύπτρα αεροπλάνου για πόρτα, αλουμίνιο από αεροπλάνα για αμάξωμα και κινητήρα από μοτοποδήλατο) – ΗΕΙNKEL – FULDAMOBIL κ.λπ.

Από την άλλη πλευρά, η ανάγκη ύπαρξης αυτοκινήτων εργαλείων (όπως φορτηγά – αγροτικά – μεταφορικά και άλλα) ήταν μεγάλη και χωρίς τον περιορισμό του όγκου και της οικονομίας καυσίμου. Αναγκαίο ήταν ωστόσο η σχεδίαση να παραμείνει απλή και εξαιρετικά χαμηλή σε κόστος.

Πάνω σε αυτές τις απλές αρχές ξεκινάνε και βασίζονται οι πρώτες Ελληνικές κατασκευές αυτοκίνησης. Αρχικά, Έλληνας κατασκευαστής θεωρείται αυτός που έχει την δυνατότητα, την λογική, την τεχνική την μικροοικονομική και τον χώρο, ώστε να κλέψει ιδέες, να βρει διάφορα υπάρχοντα υλικά να τα παντρέψει όλα μαζί και να φτιάξει κάτι που μερικές φορές ανταποκρινόταν στις ανάγκες του.

Ο χρόνος περνάει, καινούργιες τακτικές αντιγράφονται (πολλές φορές ανακαλύπτονται) καινούργια υλικά έρχονται στην χώρα, οι νόμοι ξεκαθαρίζουν τι μπορεί να επιτραπεί και έτσι αρχίζουν να εμφανίζονται και οι πρώτοι κατασκευαστές.

Κατασκευάζονται χώροι, αγοράζονται μηχανήματα, προσλαμβάνονται τεχνίτες, ακόμα και σχεδιαστές, αγοράζονται καινούργιες μηχανές ή μερικοί ανακατασκευάζουν και ακόμα μερικοί άλλοι κατασκευάζουν μηχανές.

Να αναφέρουμε επιγραμματικά κάποιους από τους πιο σημαντικούς ‘Έλληνες κατασκευαστές.

–Theologou: Νίκος Θεολόγου, μηχανικός αυτοκινήτων.
–BIOPLASTIC S.A. – αργότερα D.I.M: Ιδιοκτήτης ο Γεώργιος Δημητριάδης
–Alta: Εταιρεία κατασκευής / συναρμολόγησης μοτοποδηλάτων στην Αθήνα από το 1962
–NAMCO National Motor Company Of Greece: Ιδρύθηκε από τους αδελφούς Κοντογούρη
–Εμπορική Αυτοκινήτων: Μεγάλη εταιρεία με μοντέρνο εργοστάσιο βόρεια της Αθήνας
–AUTOMECCANICA Α.Ε.Β.Ε.: Ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 (από πρώην στελέχη της Αυτοκινητοβιομηχανίας της Ελλάδος που μόλις είχε κλείσει). -Aπό το 1978 ο Θεοχαράκης δημιουργεί την TEOCAR και την TECOM
–ENFIELD NEORION: Οι αδελφοί Γουλανδρή εξαγόρασαν την ENFIELD AUTOMOTIVE Ltd και την μετονόμασαν σε «ENFIELD NEORION» και μετέφεραν την γραμμή παραγωγής σε τμήμα των Ναυπηγείων Σύρου.
–ΜΕΒΕΑ – Μεσογειακαί Επιχειρήσεις Βιομηχανίας Εμπορίου και Αντιπροσωπειών: Μετά από συνένωση δύο κατασκευαστών / συναρμολογητών μοτοποδηλάτων, το 1960 δημιουργείται η ΜΕΒΕΑ.
–MAVA: H ΜΑΒΑ αρχικά ήταν η ελληνική εταιρεία εισαγωγής των αυτοκινήτων RENAULT. Το 1979 αποφασίζει την σχεδίαση και κατασκευή ενός αυτοκινήτου. Τη σχεδίαση αναλαμβάνει ο Έλληνας βιομηχανικός σχεδιαστής αυτοκινήτων Γιώργος Μιχαήλ.
–ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Α.Β.Ε.Ε. BALKANIA 4X4 truck
–GEN: Ο τύπος GEN κατασκευάσθηκε από τον Αντώνη Τζεν, παλαιό οδηγό αγώνων, μηχανικό και ταυτόχρονα συλλέκτη αυτοκινήτων. –SCAVAS: Σχεδιαστής / κατασκευαστής / μηχανικός ο Βασίλειος Σκάβας.
–PETROS PETROPOULOS Α.Ε.Β.Ε.
–HERCULES
–MOTOEMIL: Έλληνας κατασκευαστής Αιμίλιος Αντωνιάδης στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον αδελφό του Κωνσταντίνο φτιάχνουν οχήματα με συνδυασμό εξαρτημάτων από αυτοκίνητα και μοτοσυκλέτες.
–AGRICOLA: Από τον Έλληνα κατασκευαστή στη Θεσσαλονίκη Γ. Τσολακίδη.
–AUTO DIANA UNICAR: Ελληνική κατασκευαστική εταιρεία στη Θεσσαλονίκη, μεταξύ των ετών 1975 και 1984.
–ΕΒΙΑΜ: Ελληνική Βιομηχανία Αγροτικών Μηχανημάτων. Κατασκεύαζε μεταξύ άλλων αγροτικών μηχανημάτων, σε εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη.
–MOTOR CAR –SAM: Ιδρυτής ένας από τους πολλούς Έλληνες βιοτέχνες/κατασκευαστές τρικύκλων φορτηγών, ο Στέφανος Α. Μπαλτάς. –ROS: Ήταν από τις πιο επιτυχημένες εταιρείες κατασκευής τρίκυκλων μεταφορικών οχημάτων, ιδιοκτησίας Σταύρου Κωνσταντινίδη. –PANCAR: Με έδρα την Αθήνα ακόμα ένας σχεδιαστής – κατασκευαστής, ο Παναγιώτης Καραβισόπουλος. Λειτούργησε από το 1968 έως το 1992.
–DINAP: Εταιρεία στην Αθήνα (εργοστάσιο στα Λιόσια) ιδιοκτησίας Δ. Αποστολόπουλου.
–ΑΤLAS: Ελληνική εταιρεία με εργοστάσιο στον Ρέντη Αττικής
–Β.Ε.Τ.: Η Βιομηχανία Ελληνικών Τρικύκλων ιδρύθηκε από τον Πέτρο Κωνσταντίνου.
–BIOMAN
–TANGALAKIS TEMAΧ: Σήμερα η ΤΕΜΑΧ θεωρείται η μεγαλύτερη εταιρεία στον τομέα κατασκευής πυροσβεστικών οχημάτων στην Ελλάδα.
–SFAKIANAKIS: Είναι ένα γκρουπ επιχειρήσεων που δραστηριοποιείται σε τρεις χώρες με προσωπικό περίπου 1.000 ατόμων.
–SARACAKIS: Ο όμιλος επιχειρήσεων των αδελφών Σαρακάκη ήταν στην ουσία ένας από τους δύο μεγάλους κατασκευαστές λεωφορείων, φορτηγών και λοιπών οχημάτων.
–BIAMAX: Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1930 από την οικογένεια Φωστηρόπουλου
–ΕΛΒΟ – Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων: Δημιουργήθηκε το 1972 μετά από συμφωνία του κράτους με την αυστριακή STEYR-DAIMLER-PUCH με το όνομα STEYR HELLAS S.A.