Ο καλαματιανός είναι ο πιο γνωστός και πιο αγαπητός χορός στην Ελλάδα και παντού όπου υπάρχουν Έλληνες. Είναι μια μεγάλη προσφορά της Καλαμάτας στο νεοελληνικό πολιτισμό.
Ο Συρτός ή Καλαματιανός είναι ο πιο γνωστός παραδοσιακός χορός που
χορεύεται σ’ ολόκληρη την Ελλάδα, µε μικρές παραλλαγές στις διάφορες
περιοχές. Φαίνεται πως είναι ο αρχαίος «όρµος», όπως τον ονομάζει ο
Λουκιανός και προέρχεται από πολύ παλιά εποχή. Κι αυτό, γιατί οι
απεικονίσεις χορών σε διάφορα αρχαία αγγεία και τοιχογραφίες έχουν πολλά
από τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα.
Από τα κύρια χαρακτηριστικά του Καλαματιανού Χορού είναι η σεμνότητα
στις χορευτικές κινήσεις και η αρχαία λατρευτική καταγωγή του. Για τη
σεμνότητα και την αρμονικότητα, η εκτέλεση του συρτού χορού γίνεται από
πολλούς μαζί χορευτές και χορεύτριες, που είναι πιασμένοι από τα χέρια
και χορεύουν σε σχήμα κύκλου. Διαπιστώνει κανείς ότι είναι ένας χορός
«κυκλικός» ή «κύκλιος», όπως οι ανάλογοι αρχαίοι ελληνικοί χοροί. Ο
πρώτος του χορού, ο κορυφαίος, λέγεται σήμερα «μπροστινός» και είναι
αυτός που «σέρνει το χορό». Είναι ο μόνος, που αυτές τις στιγμές έχει
ιδιαίτερη τιμή, αλλά και ο μόνος που μπορεί να έχει χορευτικές
πρωτοβουλίες, που οι άλλοι πρέπει να παρακολουθούν και να ακολουθούν.
Τον «μπροστινό» διαδέχονται κάθε τόσο άλλοι, και έτσι όλοι οι χορευτές
αλλάζουν στην τιμητική θέση και στις χορευτικές πρωτοβουλίες, έχοντας
έτσι την ευκαιρία να επιδείξουν τις χορευτικές τους ικανότητες.
Η ιστορία του χορού
Ο καλαματιανός χορός είναι ο σπουδαιότερος από τους συρτούς χορούς που
όλοι τους είναι αρχαίοι ελληνικοί χοροί και είναι χαρακτηριστικός
ιδιαίτερα για την αρμονία του, την ποικιλία του, ακόμα και τη λατρευτική
καταγωγή του και βέβαια για τον απευθείας δεσμό του με την τελετή και
το βαθύτερο νόημα του γάμου. Ένα άλλο, όμως, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό
του καλαματιανού χορού είναι η μεγάλη μελωδική ποικιλία που παρουσιάζει.
Πολλές φορές, είναι τονισμένος πάνω στη σπάνια μουσική κλίμακα των 7/8,
ένα μουσικό μέτρο, που είναι, κατά κύριο λόγο, ελληνικό στην καταγωγή
και που βρίσκεται και σε άλλους νεοελληνικούς χορούς.
Η πρωτοτυπία, όμως, στον καλαματιανό χορό είναι ότι οι τρεις μετρικές
κινήσεις, που είναι οι βασικές του ρυθμού και που με αυτές «κρατιέται» ο
χρόνος του χορού, δεν είναι ισόχρονες, όπως θα περιμέναμε. Αντίθετα, η
πρώτη από αυτές έχει μεγαλύτερη διάρκεια ένα όγδοο, από όση έχουν οι δύο
επόμενες. Καθώς, λοιπόν, μπαίνουν μέσα στο βασικό αυτό μοτίβο οι άλλες
μελωδικές ποικιλίες και παραλλαγές, γίνονται αιτία για πολλές μουσικές
διαφοροποιήσεις, που ακολουθούν η μια την άλλη και γεννούν χρωματισμούς,
που χάρη σε αυτούς ο καλαματιανός χορός παρουσιάζεται να έχει και να
εκφράζει όχι μόνο μια διαρκή ποικιλία και ευχαρίστηση, αλλά και μιαν
αιώνια νεανικότητα, που φαίνεται γεμάτη από αισιόδοξη ψυχολογία για την
αντίληψη και το νόημα της ζωής.
Τα βήματα του Καλαματιανού είναι τα εξής:
1: Το δεξιό πόδι, βήμα δεξιά
2: Το αριστερό πόδι βήμα αριστερά.
3: Το δεξιό πόδι βήμα δεξιά.
4: Το αριστερό πόδι βήμα δεξιά
5: Το δεξιό πόδι βήμα δεξιά.
6: Το αριστερό, δεξιά με δάχτυλα στο κέντρο.
7: Το δεξί πόδι δεξιά, με δύναμη.
8: Το αριστερό με βήμα δεξιά, διασταυρώνεται με το δεξιό και πατά δυνατά
στα δάχτυλα ενώ συγχρόνως γίνεται άρση του δεξιού πίσω, ελαφρώς
λυγισμένου.
9: Το δεξιό πόδι πατά πάλι δυνατά στη θέση του
10: Το αριστερό πόδι, βήμα αριστερά (αντίθετα)
11: Το δεξί με βήμα αριστερά διασταυρώνεται με το αριστερό και πατά
δυνατά στα δάχτυλά του, ενώ συγχρόνως γίνεται άρση του αριστερού πίσω,
ελαφρώς λυγισμένου.
12 : Το αριστερό πατά δυνατά στη θέση του και γίνεται ελαφριά άρση του δεξιού.
0 Σχόλια